Ekskavatörler, kullanıldığı günden bugüne iş makinaları arasında şantiyedeki en önemli makinalar arasında yer alır. Ekskavatörler kazı yapma, sıyırma, kırma ve yükleme işlemi yapan ağır iş makinalarından biridir. Alt yapı çalışmaları, yol yapımı, liman, baraj yapımı, demiryolu inşası, taş ve maden ocakları gibi alanlarda da yaygın olarak kullanılmaktadır.

Ekskavatörler, malzemeyi taşımak için hidrolik sistem ve kepçelerle büyük miktarda toprak ve toprak malzemesini hareket ettirirler. Bir ekskavatörün çalışmasını sağlayan şey ev, kol ve alt takım kombinasyonudur. Tüm bu parçalar, dönen bir kısım üzerine oturan kabine bağlıdır. Ev olarak bilinen kısım, bom, kepçe, motor, kazma kolu, kova ve kabinden oluşur. Çoğu ev 360 derece dönebilir. Bom olarak adlandırılan kısım ise yukarı ve aşağı şekilde hareket edebilir veya sağa sola kayabilir. Ayrıca, bomun ucuna takılmış kol ve kol ucuna sabitlenmiş bir kova mevcuttur.

Ekskavatörler, şantiyelerde farklı türde işlerin üstesinden gelmek için tasarlanmıştır; bu nedenle, çeşitli boyutlarda ekskavatör bulunur. Standart ekskavatör, Midi ekskavatör ve Mini ekskavatör olarak geçen bu ekskavatörler sahadaki çalışmalarda makina özelliklerine göre uygun işlerde kullanılır. Standart ekskavatörler 35 ton ila 90 ton ağırlığındadır. Hafriyat ve ağır kaldırma uygulamaları için en çok tercih edilen makinalardır. Midi ekskavatörlerin ağırlığı 20 ton ila 35 ton kg arasında değişmektedir. Bu boyuttaki makinalar şantiyelerde sınırlı alanlar için kullanılır ancak mini ekskavatörün yapabileceğinden daha ağır işler için uygundur. Mini ekskavatörler ise ağırlığı 20 tondan daha hafif makinalardır. Bu çok yönlü makinalar, küçük ve dar alanda çalışmaya uygunluğundan dolayı hendek kazma, küçük yıkım projeleri gibi faaliyetler için ideal kullanıma sahiptir. En küçük mini ekskavatörden en büyük ekskavatöre kadar bu makinalar kullanılan her bir iş için sağlam ve güvenlidir. Ayrıca Ekskavatörler için; tasarımı, boyutu ve şekli düşünülerek yapılan çok sayıda ataşman mevcuttur. Kepçeyi başka bir ataşmanla değiştirerek kazık çakma, yükleme, boşaltma gibi birçok iş yapılabilir. Bu yüzden inşaat projelerinde doğru ekskavatörü ve doğru ataşmanı seçmek çok önemlidir. Ekskavatörün sahada hangi iş için kullanılacağını bilmek, ne tür bir ekskavatörün kullanılacağını belirlemeye yardımcı olur. Kısaca, seçilen boyuttaki ekskavatör doğru ataşman ile birçok görevi yerine getirebilecek çok yönlü ekskavatöre dönüştürülebilir.

Paletli ve tekerlekli olarak da ikiye ayrılan ekskavatörler, kullanılan arazi şartlarına göre tercih edilirler. Paletli bir ekskavatör, toprağı ve büyük nesneleri kazmak için kullanıldığı gibi tasfiye etmek veya hareket ettirmek için de kullanılan paletli bir araçtır. Tekerlekli ekskavatörler palet yerine hareket için tekerlek kullanır. Tipik bir ekskavatörün kazma performansı, paletli bir ekskavatör gibidir. Bununla birlikte, tekerlikli ekskavatörün yük kaldırma performansı stabilizatörleri sayesinde daha fazla kapasiteye sahiptir. Çok yönlü çalışma kabiliyetine sahip tekerlekli ekskavatör, paletli bir ekskavatörün yapabileceği işin çoğunu, makinayı çalışma alanları arasında sürebilme avantajıyla rahatlıkla gerçekleştirebilir. Tekerlekli ekskavatörler asfalt yollarda kullanılmak üzere tasarlanmaları sayesinde, paletli ekskavatörün zarar verebileceği alanlarda kullanılarak zemin hasarına yol açmazlar. Bu özelliğiyle tekerlekli ekskavatörler zemini hassas çalışma alanlarında ilk tercih edilen ekskavatör çeşididir.

Ekskavatörlerin günümüzde yaygın olarak kullanılmasının en büyük sebebi ise çok yönlü ekipmanlar olarak kullanılması ve ağır işler için sağlam ekipmanlar olmasıdır. Bu nedenle her sahada kolaylıkla görebileceğiniz ekskavatörler, tüm bu özellikleri göz önüne alındığında uzun yıllar boyunca sahalarda sıkça rastlayabileceğimiz iş makinalarından biri olmaya devam edecektir.